کتاب پيامبر و ديوانه اثري عارفانه از جبران خليل جبران است. اين کتاب از دو بخش تشکيل است. بخش اول پيامبر نام دارد. پيامبر اثري عميق و خردمندانه است. خليل جبران در اين اثر يک شهر خيالي به نام ارفالس خلق کرده است و داستان درباره فردي به نام مصطفي است که پس از 12 سال زندگي در اين شهر قصد دارد آنجا را ترک کند و هنگام خداحافظي با مردم شهر به سوالاتشان جواب مي دهد. اين سوالات موضوعاتي مانند زناشويي، دوستي، درد و... را در برميگيرد که مصطفي به آنها پاسخ مي دهد. تمام اين سوال ها در واقع دغدغه ي انسان ها در زندگي روزمره شان است. بخش دوم اين کتاب که ديوانه نام دارد از زاويه ديد راوي اي که ديوانه شده، نوشته شده است. خليل جبران در بخش ديوانه، به مباحثي مي پردازد که نوشته هاي بعدي او را تحت الشعاع قرار مي دهد. حقيقت، عشق، بخشش، اندوه، کار، لذت، مرگ، آزادي و ... موضوعاتي ست که به زيباترين نحو در اين کتاب طرح مي شود.